Naime, u Crnoj Gori je tokom poslednje dvije godine najmanje četiri puta došlo do nestašice ljekova koji služe za tretiranje HIV infekcije. Došlo je do pada kvaliteta u i onako nedovoljnom obimu usluga za osobe koje žive sa HIV-om, ali i do značajnog porasta novodijagnostifikovanih (37 tokom 2016. godine).

Crnogorska HIV fondacija, Juventas, Cazas i Kvir Montenegro podsjećaju da se od kraja januara do polovine aprila 2015, te tokom 2016, ali i u februaru 2017, javljao problem u redovnom snabdijevanju anti-retrovirusnim ljekovima koji služe za tretiranje HIV infekcije. Ovaj problem nije zabilježen u periodu 2010-2014.

U cilju rješavanja nastale situacije, Crnogorska HIV fondacija se više putan obraćala Nacionalnoj Komisiji za HIV pri Ministarstvu zdravlja CrneGore. Održano je više sastanaka, podnijeto više inicijativa, te traženo da se hitno definiše i omogući kontinuirana nabavka ove terapije koja je po mnogo čemu specifična u odnosu na terapiju za druge bolesti.

U julu 2016. stručna podkomsija pri Nacionalnoj Komsiji za HIV uputila je Ministarstvu zdravlja Analizu i zahtjev za unapređenje liječenja za osobe koje žive sa HIV-om, na što Ministarstvo ni do danas nije odgovorilo.

Ukupan broj pacijenata sa HIV-om ove godine prevazilazi dvije stotine. Ukupan broj osoba čije se zdravstveno stanje prati na infektivnoj klinici KCCG je između 90 i 120. Oko stotinu njih je na terapiji antiretrovirusnim ljekovima.

Pored problema u kontinuitetu snabdijevanja ljekovima, ističu se problemi nedovoljnog broja ljekara, izuzetno loših uslova za rad i pružanje medicinskih tretmana na Infektivnoj klinici, nedostatka psiho-socijalne podrške za osobe koje žive sa HIV-om i članove njihovih porodica.

U Klinici za infektivne bolesti, požrtvovan i brojčano nedovoljan kadar, njeguje pacijente u neuslovnoj zgradi, koja ima samo jednu ambulantu (takođe neuslovnu; nema toaleta, prijemni šalter sa čekaonicom je male površine, bez grijanja/hlađenja, sa loše zvučno izolovanim vratima između čekaonice i ambulante). U Crnoj Gori ne postoji psiho-socijalna podrška osobama koje žive sa HIV-om, niti terapijsko savjetovalište pri Klinici za infektivne bolesti u Podgorici.

Zabrnutost zbog trenutne situacije dijeli i Evropska komisija u poslednjem izvještaju o Crnoj Gori, gdje se navodi da osobe koje žive sa HIV-om imaju otežan pristup zdravstvenoj zastiti i da se zdravstvena zaštitta osoba koje žive sa HIV-om mora poboljšati.

Problem stigme i diskriminacije, prema svjedočenjima osoba koje žive sa HIV-om, posebno je izražen u tretmanu medicinskih problema koji nisu (usko) vezani za HIV, tj. kod liječenja koje nije vezano za Kliniku za infektivne bolesti (liječenje koje spada u domen dermatovenerologije, ginekologije, hematologije i dr.). Posebno se ističe problem vezan za planiranja potomstva i korišćenja asistiranih tehnika reprodukcije.

Usljed svega pobrojanog, dolje potpisane nevladine organizacije obratile su se inicijativom da Ministarstvo zdravlja usvoji politike i izradi vodiče dobre prakse, kojim će se onemogućiti nedostatak ljekova u apotekama za tretman osoba koje žive sa HIV-om, te unaprijede drugi aspekti zdravstvene zaštite ove populacije, a uzimajući u obzir Analizu i zahtjev za unapređenje liječenja za osobe koje žive sa HIV-om koju je u julu 2016. Nacionalna Komsija za HIV uputila Ministarstvu zdravlja.

Sa svim u vezi, upućena je i inicijativa za organizovanje sastanka između Ministasrtva zdravlja i predstavnika NVO sektora.

S poštovanjem,

Aleksandra Marjanović, Crnogorska HIV Fondacija

Tijana Žegura, Juventas

Vladan Golubović, CAZAS

Danijel Kalezić, LGBTIQ Asocijacija Kvir Montenegro