Jedinstvenost obrazovnog sistema Crne Gore obavezuje obrazovne institucije da u okviru svojih nadležnosti razvijaju sistem obrazovanja odraslih. U nastavku se nalaze institucije koje imaju ključnu ulogu u sistemu obrazovanja odraslih.
Ministarstvo prosvjete, nauke, kulture i sporta
Ministarstvo prosvjete, nauke, kulture i sporta je nadležno za sistem formalnog obrazovanja (predškolsko vaspitanje i obrazovanje, osnovno obrazovanje i vaspitanje, srednje opšte obrazovanje, stručno obrazovanje, vaspitanje i obrazovanje lica sa posebnim potrebama) i neformalnog obrazovanja (obrazovanje odraslih). U oblasti obrazovanja odraslih Ministarstvo je nadležno za: donošenje zakonskog okvira i strateških dokumenata, licenciranje organizatora obrazovanja odraslih, donošenje programa i vršenje nadzora nad sprovođenjem zakona kod organizatora obrazovanja odraslih.
Centar za stručno obrazovanje
Razvojne, savjetodavne, istraživačke i stručne poslove iz oblasti stručnog obrazovanja i obrazovanja odraslih obavlja Centar za stručno obrazovanje koji je osnovan 2003. godine. Centar za stručno obrazovanje Crne Gore realizuje, između ostalih, i aktivnosti na razvoju obrazovanja odraslih i na promociji cjeloživotnog učenja. U oblasti obrazovanja odraslih obavlja:
• poslove na uređenju i razvoju sistema neformalnog obrazovanja odraslih i promociji različitih oblika cjeloživotnog obrazovanja i učenja;
• poslove na izradi programa obrazovanja za odrasle (programi osposobljavanja za zanimanja, programi za prekvalifikaciju, programi za stručno usvaršavanje zaposlenih i drugi programi) i ispitnih kataloga na osnovu kojih se vrši provjera stečenih znanja, vještina i kompetencija u Ispitnom centru i kod organizatora obrazovanja odraslih;
• savjetodavne poslove za organizatore obrazovanja odraslih, poslodavce i građane;
• poslove praćenja i utvrđivanja kvaliteta rada licenciranih organizatora obrazovanja odraslih;
• poslove pripreme i organizacije andragoškog osposobljavanja i stručnog usavršavanja nastavnog kadra koji radi u obrazovanju odraslih.
Ispitni centar Crne Gore
Ispitni centar Crne Gore vrši eksternu provjeru postignutog standarda znanja i vještina učenika, odnosno odraslih polaznika. Odrasli mogu, radi sticanja nacionalne stručne kvalifikacije, odnosno ključne vještine provjeravati, potvrđivati, odnosno dokazivati znanja, vještine i kompetencije u organizaciji licenciranog organizatora obrazovanja, bez obzira na način njihovog sticanja. Nakon provjere, kandidatu se izdaje sertifikat, u skladu sa posebnim propisom. Eksternu provjeru znanja, vještina i kompetencija kandidata, u cilju sticanja stručne kvalifikacije, vrši ispitna komisija, koju čine licencirani ispitivači.
Zavod za zapošljavanje Crne Gore
Zavod za zapošljavanje je centralna institucija na tržištu rada Crne Gore. Osnovni cilj rada je pružanje pomoći nezaposlenim licima da se što prije i spremnije uključe na tržište rada, kroz uključivanje u mjere aktivne politike zapošljavanja, poput informisanja o mogućnostima i uslovima zapošljavanja, profesionalne orijentacije, podrške samozapošljavanju, obrazovanja i osposobljavanja odraslih, javnih radova, profesionalne rehabilitacije, pripreme za sezonsko zapošljavanje itd. Sve usluge koje Zavod pruža dostupne su korisnicima pod istim uslovima, javne su i besplatne. Djelatnost Zavoda se obavlja u okviru centralne službe i sedam područnih jedinica, u okviru kojih djeluju biroi rada za sve opštine u državi.
Privredna komora
Privredna komora se dugi niz godina bavi obukom i obrazovanjem kadrova za potrebe privrede. U Privrednoj komori se kao vidovi obuke organizuju različiti seminari, savjetovanja, radionice, predavanja, prezentacije i drugo. Obuka se organizuje za sve članice Komore, bez obzira da li se radi o malim, srednjim ili velikim preduzećima. Seminari i radionice uvijek su kreirani tako da zadovolje potrebe poslodavaca. Organizuju se u sklopu projekata koji podržavaju inostrani donatori, ali i povodom izmjene regulative, predstavljanja aktuelnih trendova i uopšte tema od interesa za poslovanje privrednih subjekata.
Uprava za kadrove
Jedan od glavnih zadataka Uprave za kadrove je osposobljavanje i usavršavanje zaposlenih u državnoj upravi. Njene aktivnosti u oblasti upravljanja i razvoja ljudskih potencijala usmjerene su na:
• pripremanje prijedloga odgovarajućih programa stručnog usavršavanja i drugih programa razvoja kadra,
• pomaganje državnim organima u realizaciji kadrovske politike, obuke i razvoja kadra.
U skladu s tim, Uprava za kadrove ima vodeću ulogu u definisanju i ispunjavanju potreba državnih službenika za obukom, stručnim usavršavanjem i razvojem kadra. Osim navedenih institucija odgovornost za kreiranje i praćenje sprovođenja politike obrazovanja odraslih imaju i druge ustanove u oblasti javnog, a posebno iz oblasti civilnog sektora, međunarodne organizacije i dr.
Licencirani organizatori obrazovanja odraslih
Organizatori obrazovanja odraslih mogu biti fizička i pravna lica, koja dobijaju licencu za rad od Ministarstva prosvjete, nauke, kulture i sporta. Nakon sprovedenog postupka akreditacije programa za obrazovanje odraslih, pristupa se procesu licenciranja organizatora obrazovanja odraslih. Poslednji podaci licenciranih organizatora obrazovanja odraslih u Crnoj Gori nude 119 programa obrazovanja za sticanje stručnih kvalifikacija i 105 akreditovanih programa. Najviše licenciranih organizatora obrazovanja odraslih ima u centralnoj regiji Crne Gore 71, u sjevernoj regiji 30 i južnoj regiji 14. Među licenciranim organizatorima ima najviše privatnih ustanova, zatim ustanova srednjeg i osnovnog obrazovanja i nekoliko ustanova visokog obrazovanja.